In Nederland kampt ongeveer één op de duizend mensen met een zomerdepressie. Een zomerdepressie is een seizoensgebonden depressie die zich ieder jaar in precies dezelfde periode voordoet en minimaal twee jaar achter elkaar aanhoudt. De klachten van somberte zijn daarbij minimaal veertien dagen aaneengesloten aanwezig. Deze vorm van depressie komt minder vaak voor dan een winterdepressie en vooral vrouwen krijgen ermee te maken.
Symptomen
De symptomen van een zomerdepressie komen grofweg overeen met die van een gewone depressie en doen zich gedurende het zomerseizoen voor. Hierbij valt te denken aan slaapproblemen, somberheid, concentratieproblemen, niet meer kunnen genieten, gewichtsverlies of gewichtstoename, prikkelbaarheid, het verlies van interesses, een gevoel van waardeloosheid, lusteloosheid, vermoeidheid en suïcidale gedachten. De intensiteit van een zomerdepressie is per persoon verschillend. Mensen met een normale depressie hebben zomers dikwijls nog extra last van klachten. Daar is over het algemeen maar weinig begrip voor vanuit de omgeving omdat de meeste mensen in dit seizoen juist opbloeien.
Oorzaken
Aan een zomerdepressie kunnen veel oorzaken ten grondslag liggen. Het warme weer en het feit dat het langer licht blijft zorgt ervoor dat mensen minder en slechter slapen. In de zomer hebben mensen door de verandering van licht vaak een ander dag en nachtritme, vooral tijdens vakanties. Ook kan gevoeligheid voor licht een rol spelen. Bij depressie is sprake van een lage concentratie serotonine in de hersenen. Teveel zonlicht kan schommelingen in de neurotransmitters serotonine en melatonine veroorzaken.
Verder kan iemand die eenzaam is zich eenzamer gaan voelen door het zien van vrolijke mensen die de terrassen vullen en naar buiten gaan. Dit vergroot het contrast tussen hemzelf en de buitenwereld. Mensen met een laag zelfbeeld zien mensen in zomerkleding om zich heen die er in hun ogen wél goed uitzien.
De zomer kan daarnaast ook sociale druk opleveren door de gedachte dat mensen in de zomer sociaal bezig horen te zijn, alles uit de dag moeten halen en plezier moeten beleven. Voor iemand die al niet zo lekker in zijn vel zit kan dit de druppel zijn waardoor hij zich nog somberder gaat voelen en zich sneller zal afzonderen. Zeker in combinatie met het overschot aan prikkels tijdens de zomermaanden zoals hoge temperaturen, de felle zon of buren die buiten zitten.
Zomerdip
Ongeveer één op de driehonderd Nederlanders heeft last van een zomerdip, die met mildere klachten dan een zomerdepressie gepaard gaat. Een zomerdip houdt over het algemeen enkele weken aan, in tegenstelling tot een zomerdepressie, die veel langer kan duren.
Omgaan met een zomerdepressie
Alles in je lichaam werkt volgens een bepaald ritme waarbij de cycli in je lichaam enorme invloed op je mentale gezondheid hebben. Met behulp van een biologische klok regelt het lichaam de verschillende ritmes. Deze klok bevindt zich op de kruising van de oogzenuw waar licht via de ogen binnenkomt. Afhankelijk van de hoeveelheid licht wordt melatonine, een hormoon dat nodig is om in slaap te vallen, aangemaakt. Het is uitermate belangrijk om voor een regelmatig leef ritme te zorgen en vaste patronen en tijden aan te houden door op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Donkere gordijnen en ongeveer twee tot drie uur voor je gaat slapen minder in het licht gaan zitten zorgen ervoor dat er melatonine wordt aangemaakt. De aanmaak van dit hormoon raakt verstoord door het blauwe licht van telefoons of televisies. Ook gamen of chatten zorgen voor dusdanig veel prikkels dat in slaap vallen vervolgens moeilijker wordt.
Een vast ritme geldt ook voor het eetpatroon, dat uit ongeveer drie maaltijden per dag bestaat. Hierbij dient vooral het ontbijt niet overgeslagen te worden en niet meer na een uur of zes/zeven ’s avonds gegeten te worden. Als ritmes namelijk verstoord raken kan dat stemmingswisselingen of zelfs depressie tot gevolg hebben. Aangezien vrouwen een continu veranderend hormonaal ritme hebben, lopen die een groter risico op dergelijke aandoeningen.
Daarnaast is sporten, overdag naar buiten gaan en voldoende bewegen van belang voor je stemming. Probeer enigszins sociaal actief te blijven door af en toe met iemand af te spreken en ontspannen activiteiten en leuke dingen in te plannen. Therapie kan uitkomst bieden in de vorm van lichttherapie of door het voorschrijven van melatonine. Dit soort behandelingen vormen echter altijd een aanvulling.