Bijna één op de vijf Nederlanders krijgt in zijn leven met een angststoornis te kampen
Angststoornissen komen het meest voor in de leeftijdsgroep van 25 tot 44 jaar
Onder vrouwen komen vrijwel alle angststoornissen vaker voor dan onder mannen
Angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische stoornis onder ouderen
Bij oudere vrouwen komen deze stoornissen twee keer zo vaak voor als onder oudere mannen
Een angststoornis tast het dagelijks functioneren aan en moet niet verward worden
met een angstig gevoel dat iedereen op zijn tijd heeft
Iedereen is weleens bang. Angst is een gezonde reactie op een gevaarlijke situatie waarbij het lichaam zich op actie voorbereidt. Neemt deze angst echter extreme of onrealistische vormen aan die het dagelijks functioneren belemmeren, dan is er sprake van een angststoornis (een officiële psychiatrische ziekte). Aangezien de overgang tussen normaal en abnormaal geleidelijk verloopt is de grens soms moeilijk te trekken. Om die reden is een aantal normen ontwikkeld waaraan voldaan moet worden om van een angststoornis te kunnen spreken. Deze staan beschreven in de DSM-5, het diagnostisch en statistisch handboek van psychische stoornissen. Daarnaast is het mogelijk aan de hand van een psychologische angst test te bepalen of en in welke mate iemand angstig is.
De DSM-5 maakt de volgende onderverdeling van angststoornissen:
- Separatieangststoornis
- Selectief mutisme
- Specifieke fobie
- Sociale-angststoornis (sociale fobie)
- Paniekstoornis
- Agorafobie
- Gegeneraliseerde-angststoornis
- Angststoornis door een middel/medicatie
- Angststoornis door een somatische aandoening
- Andere gespecificeerde angststoornis
- Ongespecificeerde angststoornis
Onder angststoornissen worden stoornissen verstaan die gekenmerkt worden door extreme vrees en angst en gerelateerde gedragsverstoringen. Vrees is de emotionele reactie op een werkelijke of waargenomen dreiging terwijl angst anticipatie op een toekomstige dreiging inhoudt. Vanzelfsprekend overlappen beide elkaar maar ze verschillen ook van elkaar. Vrees wordt vaker gekenmerkt door golven van autonome opwinding die noodzakelijk zijn om te vechten of te vluchten maar ook gedachten aan onmiddellijk gevaar en vluchtgedrag. Angst wordt meer geassocieerd met spierspanning en waakzaamheid ter voorbereiding op toekomstig gevaar en behoedzame of vermijdende gedragingen. In sommige gevallen wordt het vrees- of angstniveau gereduceerd door aanhoudend vermijdend gedrag. Angststoornissen worden bij uitstek gekenmerkt door paniekaanvallen als een specifieke reactie op vrees. Paniekaanvallen beperken zich echter niet tot angststoornissen en komen ook bij andere mentale stoornissen voor.
Angststoornissen verschillen van elkaar in de dingen of situaties die vrees, angst of vermijdingsgedrag oproepen en in de geassocieerde cognitieve ideevorming. Hoewel angststoornissen de neiging hebben sterk comorbide aan elkaar te zijn kunnen ze onderscheiden worden door zorgvuldige bestudering van de type situaties die gevreesd of vermeden worden en de inhoud van de geassocieerde gedachten of overtuigingen. Angststoornissen verschillen van vrees of angst die bij de normale ontwikkeling hoort door extreem of aanhoudend aanwezig te zijn gedurende de daarbij behorende ontwikkelingsperioden. Ze verschillen van voorbijgaande vrees of angst, vaak opgeroepen door stress, door 6 maanden of langer aanwezig te zijn. Dit criterium is echter een algemene richtlijn die een bepaalde mate van flexibiliteit toelaat en soms van kortere duur is bij kinderen.
Omdat mensen met een angststoornis het gevaar van situaties die zij vrezen of vermijden overschatten stelt de hulpverlener primair vast of de vrees of angst extreem of buitenproportioneel is. Veel angststoornissen ontwikkelen zich in de jeugd en hebben de neiging aanwezig te blijven als ze niet behandeld worden. Iedere angststoornis wordt alleen als zodanig gediagnosticeerd als de symptomen niet te wijten zijn aan de lichamelijke effecten van een middel of medicijn, aan een andere medische conditie of beter passen bij een andere mentale stoornis.
U kunt hieronder meer informatie over angststoornissen vinden:
Symptomen angststoornis
Vroege signalen angst
Angststoornissen
Oorzaken en risicofactoren
Diagnose angststoornis
Verloop
Gevolgen
Omgaan met angst
Bijkomende aandoeningen angststoornis
Angst voorkomen
Behandelingen angststoornissen
Cijfers en wetenswaardigheden over angst